یونیکس چیست؟

یونیکس معروفترین سیستم عاملی است که بر روی انواع مختلف کامپیوترها ( از میکروکامپیوترها گرفته تا ابر کامپیوترها) پیاده سازی شده است. UNIX سیستم عاملی چند کاربره و چند برنامه ای می باشد و قابلیتهای شبکه ای ، پردازش توزیع شد ه ،بلادرنگ و چند پردازنده ای در نسخه های متعددی از آن پیاده سازی شده است . یونیکس دارای سیستمی باز بوده و SOURCE نسخه های زیادی از آن به صورت آزاد در اختیار همه افراد قرار دارد . این سیستم عامل در محیطی تحقیقاتی متولد شده و در دانشگاهها و مراکز آموزشی و پژوهشی به تدریج قابلیتهای زیادی به آن اضافه شده است و هم اکنون در مراکز علمی وتجاری محبوبیت زیادی دارد . از آنجا که این سیستم عامل به زبان C نوشته شده است قابلیت حمل آن بر روی انواع مختلف کامپیوترها وجود دارد.

سه بخش اصلی این سیستم عامل عبارتند از: هستهKernel) ) ، پوسته shell) ) و سیستم فایل file system) ) . هنگامی که سیستم روشن می گردد ، هسته سیستم عامل شروع به اجراء شده و همواره در حافظه باقی می ماند . این هسته تمام وظایف پایه ای و اصلی سیستم عامل را انجام می دهد. منظور از پوسته همان مفسر خط فرمان است که کاربران به طور مستقیم با آن سروکار دارند . کاربران دستورات خود را به پوسته داده و پوسته آنها را به دستورات قابل درک برای هسته تبدیل می کند.
نسخه های اولیه یونیکس به صورت متنی بودند (مثل DOS ) ولی نسخه های اخیر عموما دارای محیط گرافیکی نیز می باشند (مانند ویندوز ) . به محیط گرافیکی استاندارد UNIX محیط X windose گفته میشود .

از آنجا که از ابتدا امکانات شبکه ای به صورت اصولی در یونیکس قرار داده شده بود ، طراحی وتوسعه شبکه اینترنت به طور عمده بر مبنای یونیکس انجام گرفت.
قدم اول : ورود به سیستم

قدم اول برای کار با یونیکس مانند تمام سیستم عاملهای چند کاربره ، برقراری ارتباط یا ورود به سیستم login) ) می باشد. پس از روشن کردن سیستم عبارت زیر نمایش داده می شود :

: Login
در این حال باید نام کاربری username) ) خود را وارد ساخته و کلید Enter را بزنید. در بعضی از کیبوردها نام این کلید Return است.
همانطور که می دانید در سیستم های چند کاربره کاربر ویژه ای به نام کاربر ریشه root user) ) ، کاربر برتر super user ))، سوپر وایزر supervisor)) یا مدیر سیستم system administrator)) وجود دارد که مدیریت کل سیستم را انجام می دهد و آزادی عمل کامل دارد . این کاربر می تواند به تمامی فایلها و اطلاعات سیستم دسترسی همه جانبه داشته باشد و تنظیمات سیستم را انجام دهد. همچنین می تواند کاربران جدیدی را تعریف کرده و برای هر یک محدودیتها خاصی را اعمال کند.

بعد از ورود username عبارت زیر نمایش داده می شود:
: Password
جلوی این عبارت باید رمز عبور خود را وارد کنید ، هنگام ورود رمز ، چیزی روی مانیتور نمایش داده نمی شود. پس از ورود رمز، بسته به نسخه UNIX مورد استفاده ، پیامهای مختلفی را مشاهده خواهید کرد . اگر login به سیتم موفق نباشد. پیامی مثل login denied یا login incorrect را دریافت خواهید کرد و غالبا سیستم دوباره عبارت loginرا نشان میدهد.

تذکر مهم: در یونیکس( بر خلاف (DOS کوچک یا بزرگ بودن حرف مهم است و این دو با هم تفاوت دارند . مثلا اگر نام کاربری شما ALI باشد و جلوی login عبارت Ali را وارد کنید قابلقبول نخواهد بوده یا مثلا اگردستور chmod را به صورت CHMOD بنویسید اجرا نخواهد شد.

توجه کنید پیامی مثل login denied مشخص نمی ساد که آیا user nme اشتباه بوده یا کلمه عبور.

بدین ترتیب امنیت سیستم در مقابل افراد غریبه بیشتر می شود.

نکته دیگر آنکه می توان از راه دور توسط یک کامپیوتر خانگی به یک سیستم سرویس دهنده یونیکس متصل شد. در این حال غا لبا می بایست بر روی یک کامپیوتر شخصی یک برنامه terminal emulation اجرا شود تا آن را به یک ترمینال از راه دور مثل VT100 تبدیل کند . هنگام ارتباط ازراه دور به یک سیتم غالبا نام و ورژن سیستم عامل آن کامپیوتر دور نمایش داده شده و سپس نام کاربر و رمز وی پرسیده می شود.

نسل‌های مختلف سیستم‌عامل‌های یونیکسی:

یونیکس یک سیستم عامل است که در سال 1960 و 1970 به‌وسیله? گروهی از کارمندان آزمایشگاههای بل متعلق به شرکت اِی‌تی اَند تی (AT&T Bell Labs) شامل کن تامپسون (طراح اصلی و پایه‌گذار) و دنیس ریچی نوشته شد. بتدریچ دیگران نیز به تیم کوچک آن‌ها پیوستند، کسانی مانند داگلاس مَکیلروی.

اگر گفته شود یونیکس آغازگر «دوره اطلاعات» و در امتداد آن «عصر اینترنت» است، کوچک‌ترین سخنی به گزافه گفته نشده است. درواقع تا همین امروز هم، تقریباً %100 پیمان‌های مهم و باز که جنبش اینترنت را پدید آورده‌اند، مانند وب، از خاونداده? یونیکس آمده و می‌آیند. اینترنت در آغاز در یونیکس گسترش یافت و تا سال‌ها، واژه? «اینترنت» در میان کاربران یونیکس واژه‌ای کاملاً عادی و روزمرّه بود، درحالیکه دیگران حتی این واژه را نشنیده بودند و یا با اکراه تمام به آن بی اعتنائی و حتی آن را مسخره می‌کردند.

سیستم‌های یونیکس امروزی به شاخه‌های مختلفی که در مرور زمان توسط AT&T توسعه داده شده، تبدیل گسته است. یونیکس طوری طراحی شده است تا قابل انتقال به هر سیستمی، چند کاره و همچنین چند کاربره باشد. سیستم‌های یونیکس با ایده‌های جدیدی که مطرح کرده‌اند،شناخته می‌‌شوند: پرونده‌های متنی ساده، مترجم‌های خط فرمان و سامانه پرونده‌گردانی (File System) سلسله مراتبی و غیره. در مهندسی نرم افزار، یونیکس به خاطر زبان برنامه‌نویسی سی و فلسفه یونیکس ذکر می‌‌شود.

صاحب علامت تجاری یونیکس در حال حاضر open group است.در حالی که مدعی در حال حاضر متن برنامه‌های یونیکس The sco group و Novell است.

تاریخچه یونیکس:

داستان از سال 1960 آغاز می شود . در این زمان نخستین سیستم عامل چند کاربره که به عنوان کارگزار(Server) می توانست با نصب بر روی یک رایانه به چند رایانه دیگر سرویس دهد(Time Sharing) ساخته شد . این سیستم عامل که CTSS نام داشت و می توانست 20 کاربر را با یک رایانه IBM 7090 به خوبی اداره کند به شدت مورد توجه و مفید واقع شد. و همه دریافتند که بخش عظیمی از رایانه های آینده از این فناوری بهره خواهند گرفت، به طوری که در سال 1965 سه شرکت از برجسته ترین نقش آفرینان رایانه در جهان برآن شدند که روی سیستم عامل MULTICS کار کنند ولی چون این سیستم اجزای زیادی داشت و از حد معین بزرگ تر شد، یکی از این شرکت ها پروژه را رها کرد. پس از این ماجرا دنیس ریچی ، کن تامسون وبرین کرنیگان یونیکس(Unics) را در آزمایشگاه بل بر اساس MULTICS به وجود آوردند . وUnics به تدریج Unix نام گرفت . با توجه به یکی ازقوانین آمریکا AT&T که یکی از شرکت های دست اندرکاربود و پروژه را ادامه نداده بود نمی توانست از یونیکس استفاده?‌ بازرگانی بکند ؛ به این ترتیب لینوکس رایگان به بازار عرضه شد. و پس از این است که یونیکس به زبان C نوشته می شود .AT&T نیز یونیکس را برای دانشگاه های مختلف فرستاده ویونیکس کم کم در محافل علمی محبوب می شود. در سال 1974 دانشجویان دانشگاه برکلی آغاز به برنامه نویسی برای یونیکس می کنند و آن را برای دانشگاه های دیگر و AT&T می فرستند وبا ادامه ی این کار یونیکس در سال 1977 به یک سیستم عامل کامل تبدیل می شود. دانشگاه های دیگر نیز مانند MIT, Purdue , Stanford و... کارهای بسیاری برای لینوکس می کنند. با نوشتن برنامه های اینترنتی برای یونیکس در سال 1980 به وسیله? دانشگاه برکلی? یونیکس در سازمان‌های دولتی و شرکت‌های شبکه و کارگزارها(Servers) به گستردگی به کار گرفته می شود. از این زمان شمار فراوانی از شرکت‌های بازرگانی نیز از یونیکس برای کارهای بازرگانی خود بهره می جویند و نسخه های بازرگانی یونیکس هم به بازار می آیند که از این گروه می‌توان پخش‌های زیر را نام برد.

·         Xenix by Microsoft

·         AIX by IBM

·         HP-UX by HP

·         ULTRIX by Digital

·         SunOS by Sun